An uair          - The weather

​

Hot weather 

Te       – Hot 

Tá sé an-te         - it's hot 

Teas        - heat

Grianúir          - sunny

Lá gréinne           - a sunny day

Aimsir mharbhánta       - hot, windless weather

Aimsir mheirbh        - hot, windless weather

Uair thirim             - dry weather

Tá bruitheann ann       - It's warm

Tá bruitheann orm       - I'm warm

Tá an ghrian ag scoilteadh na gclocha       - It's boiling hot

Thiontaigh an lá amach go breá       - The weather improved today

Is doiligh dhul i mbannaí ar an lá innui, níl ann ach sionnachóir                               - you can't depend on this nice weather continuing

​

Cold Weather 

Fuar         – cold            Fuacht            - coldness

Feanntach           - chilly

Tá drochuair air         - The weather is bad

Tá mé préachtaí pónailtí        - I am frozen

Tá mé feanntai pónailti        - I am frozen

Tá mé cailltí leis an bhfuacht         - I am frozen with the cold

Cleiteach          - feeling cold 

Nach féidir an uair a thrustú            - you just can't tell with this weather

Nach raibh ann ach sionnachóir dhe lá             - It was only one nice day during a bout of bad weather

 

​

Rainy weather

Uair bhog          - wet weather

Fearthainne               – rain 

a'cur fearthainne           - raining 

Fliuch            - wet

Fliuchtanas              - dampness

Cithe            - shower               Ceathannaí       - showers

Ceathannaí troma báistí            - heavy showers of rain

Clabhta         - cloud      clabhtaí        - clouds

Scamallach           - cloudy

Múiscúil            - overcast

Falc         - shower of rain

Díoladh báistí             - downpour of rain

Ráig         - shower

Ráigneannaí fearthainne         - short showers

Lochán             - puddle 

​

a'díle fearthainne          - torrential downpour

Rinne sé díle        - It poured down

Ní ligeadh sé cearc ó thom         - It's bucketing down

Tá an lá innui sa gclaí          - The day is ruined by rain

Tá mé fliuch báite         - I'm drenched

Tá mé maostaigh         - I'm soaked 

Tá múr air         - It's going to rain

Tá sé a'déanamh bradán        - It's drizzling

Tá sé ag cloigniú          - It's pouring down

Dríbeáiltí báití           - completely soaked

Dríbeáiltí fliuch          - soaked to the skin

Draoib        – Bedraggled after the rain

​

Windy weather 

Gaoth         – Wind 

Bodaí dhoirt         - whirlwind

Cuaifeach          - gust of wind 

a'séideadh          - blowing

Fiatlach           - a brisk northwest breeze

Gairifean           - strong wind

Gaoith láidir         - strong wind

Gaothach         - windy

Gáladh           - gale

a'fuadach na dtifí             - (the wind was) lifting the houses

Ní hé lá na gaoithe lá na scolb            - the windy day is not the day for the scollops

Stóladh gaoithe             – strong surge of wind

an ghaoth os a chionn           - the wind is above us

Cáithfeadh sé coirc'            - it's a very chilly breeze

Feannadh gaoithe           - a biting wind

Ní bhfuadódh sí leis an ngaoth           - it wouldn't budge with the wind

​

Weather events 

Ceo         – fog

Ceomhránach            - misty

Mada ceatha             - rainbow

Oighear            - ice

Sioc           - frost        Uair seaca           - frosty weather

Sneachta                  – snow

Tá sé a'cur sneacht'           - it's snowing

Toirneach        - thunder

​

Pisreoga faoin aimsir:-

Tigeann na faoileáin i dtír ar an talamh nuair atá stoirm a'tíocht.

Nuair a bhíonn Cnoc Acla i ngar dhúinn 'sé ráití go mbíonn stoirm agus gáladh a'tíocht.